Trong lịch sử, tổn thương gan thường là do nghiện rượu – uống quá nhiều khiến gan của bạn tích tụ chất béo.Nhưng với sự gia tăng gần đây của bệnh béo phì, một loại tổn thương gan mới đã trở nên quá phổ biến: bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). NAFLD thường bắt nguồn từ một chế độ ăn uống không lành mạnh, khiến chất béo tích tụ dần dần đến mức nguy hiểm trong gan của bạn. Ngày nay, cứ ba người Mỹ thì có khoảng một người mắc NAFLD .
Tin tốt là NAFLD vừa có thể phòng ngừa vừa có thể phục hồi, và với một vài thay đổi về chế độ ăn uống và lối sống, bạn có thể giúp gan trở lại trạng thái tốt.
Bệnh gan nhiễm mỡ là gì?
Bệnh gan nhiễm mỡ đúng như tên gọi: tích tụ quá nhiều chất béo trong gan.
Gan dự trữ một số chất béo là điều bình thường. Bạn có thể sử dụng mỡ gan dự trữ để tạo năng lượng khi bạn sắp hết nhiên liệu.
Vấn đề nảy sinh khi chất béo tăng lên hơn 5% trọng lượng gan của bạn. Đó được coi là bệnh gan nhiễm mỡ.
Có hai loại bệnh gan nhiễm mỡ chính:
- Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, gây ra bởi quá nhiều rượu
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) , là do lối sống và chế độ ăn uống
Nếu bạn không đối phó với NAFLD, nó có thể tiến triển thêm đến một tình trạng nghiêm trọng hơn được gọi là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH).
Bạn có thể coi NAFLD như một dấu hiệu cảnh báo. Bạn có mỡ thừa trong gan, nhưng không có sẹo và ít hoặc không bị viêm. NAFLD đơn giản thường không gây hại cho gan của bạn.
Nhưng nếu bạn không giải quyết NAFLD và nó tiếp tục tồi tệ hơn, bạn có thể kết thúc với NASH. Đây là nơi mọi thứ trở nên tồi tệ hơn
Với NASH, gan của bạn bị viêm và bắt đầu có sẹo, và các tế bào gan của bạn bắt đầu chết đi. Tình trạng viêm và tổn thương này có thể dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan. Có từ 7-30% những người bị NAFLD phát triển NASH.
Bạn có thể đảo ngược bệnh gan nhiễm mỡ?
Nếu bạn thay đổi lối sống của mình, bạn có thể giúp gan đốt cháy chất béo dự trữ và đẩy lùi bệnh gan nhiễm mỡ.
Tăng cân là yếu tố nguy cơ chính của NAFLD. Mặt khác, giảm cân là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm để cải thiện chức năng gan tổng thể. Điều này đặc biệt đúng nếu bạn bị béo phì hoặc mắc bệnh tiểu đường loại 2 ..
Các yếu tố về chế độ ăn uống và lối sống như tập thể dục và tránh xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao đóng một vai trò rất lớn trong cơ hội đẩy lùi gan nhiễm mỡ tổng thể của bạn.
Và một chế độ ăn uống tối ưu hóa hệ vi sinh vật đường ruột của bạn rất quan trọng đối với sức khỏe chuyển hóa tổng thể và các tình trạng liên quan đến NAFLD, như bệnh tiểu đường và bệnh tim.
Chế độ ăn Keto và bệnh gan nhiễm mỡ
Trong chế độ ăn ketogenic, bạn ăn rất ít carbs và nhận phần lớn calo từ chất béo và protein.
Như bạn đã biết trước đó, insulin và carbohydrate đóng một vai trò quan trọng trong sự tiến triển của gan nhiễm mỡ. Chế độ ăn nhiều carbohydrate, ít chất béo có thể làm trầm trọng thêm tình trạng gan nhiễm mỡ, đặc biệt nếu bạn đang ăn nhiều đường.
Nhưng còn tất cả chất béo bạn ăn khi bạn đang theo chế độ ăn ketogenic thì sao? Chế độ ăn nhiều chất béo có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ?
Theo một vài nghiên cứu gần đây, câu trả lời là không.
Hầu hết chất béo tích tụ trong gan của bạn đến từ quá trình tạo mỡ (DNL). DNL xảy ra khi cơ thể bạn tạo ra chất béo từ carbohydrate hoặc protein dư thừa .
Không thiếu các nghiên cứu chỉ ra những lợi ích của chế độ ăn ít carb đối với sức khỏe gan và trao đổi chất. Dưới đây là một vài điểm nổi bật:
- Một nghiên cứu cho thấy sáu tháng thực hiện chế độ ăn ketogenic đã dẫn đến giảm cân đáng kể và cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ ở bệnh nhân béo phì . Vào cuối sáu tháng, bệnh nhân giảm trung bình 12 kg và cải thiện đáng kể tình trạng viêm và tổn thương gan của họ.
- Trong một nghiên cứu khác, những bệnh nhân khỏe mạnh theo chế độ ăn ít carbohydrate đã thấy lượng mỡ gan giảm đáng kể chỉ trong 10 ngày .
- Trong một nghiên cứu thứ ba, hai tuần theo chế độ ăn ketogenic đã làm giảm 42% lượng mỡ gan ở những người bị NAFLD.
- Vẫn còn nhiều nghiên cứu xác nhận những lợi ích tiềm năng của việc tuân theo chế độ ăn ketogenic và các dấu hiệu cho hội chứng chuyển hóa, bao gồm NAFLD
- Và cuối cùng, một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên trên 45 bệnh nhân mắc NAFLD cho thấy việc tuân theo chế độ ăn ít carbohydrate có tác động có lợi lên men gan cũng như fibrinogen huyết thanh.
Với việc hạn chế carbohydrate của chế độ ăn keto, bạn sẽ không có đường hoặc fructose có thể chuyển thành mỡ gan. Ngoài ra, bạn đang bảo vệ chống lại tình trạng kháng insulin, giúp bảo vệ chống lại gan nhiễm mỡ.
Thực phẩm tốt nhất để cải thiện NAFLD
Ngoài chế độ ăn keto, có một số loại thực phẩm cụ thể giúp cải thiện NAFLD.
- Quả óc chó . Quả óc chó cải thiện các xét nghiệm chức năng gan và cho thấy tiềm năng điều trị cho những người bị NAFLD. Chúng làm giảm cả mỡ gan và chứng viêm.
- Trái bơ . Một nghiên cứu ngẫu nhiên có đối chứng cho thấy rằng ăn chất béo không bão hòa đơn (như trong quả bơ) làm giảm mỡ gan. Đặc biệt, bơ có tác dụng giảm lipid, chống oxy hóa và chống viêm ở những người bị NAFLD .
- Cà phê . Uống cà phê mỗi sáng giúp giảm nguy cơ NAFLD và giảm mức độ nghiêm trọng của NASH.
- Cá béo. Một phân tích tổng hợp cho thấy omega-3 cải thiện cả NAFLD và NASH, đồng thời giảm chất béo trung tính trong máu . Bạn có thể nhận được nhiều omega-3 từ cá hồi, cá mòi, cá cơm và các loại cá nước lạnh béo khác, hoặc bạn có thể bổ sung dầu cá.
- Trà xanh . Các catechin trong trà xanh có thể giúp giảm stress oxy hóa cho gan, cải thiện tình trạng viêm nhiễm và mỡ gan
